ปลาร้า
ไม่อยากเอ่ยถึงเลย ในการทำปลาร้าจากปลานิล ที่มีต้นทุนการเลี้ยงที่สูง แต่เราเองก็ไม่สามารถเลี่ยงได้ ถ้าหากเกิดกรณีที่มีการตายของปลา การทำปลาร้าคงเป็นทางออกที่พอจะมีรายได้จากการลงทุนไปแล้ว
การทำ ปลาร้า เป็นกระบวนการถนอมอาหารแบบพื้นบ้านของไทยและลาว โดยใช้การหมักปลากับเกลือและรำข้าวจนได้รสชาติที่เปรี้ยว เค็ม และกลิ่นเฉพาะตัว ใช้ทำอาหารหลายเมนู เช่น ส้มตำ น้ำพริกปลาร้า ฯลฯ
✅ วัตถุดิบในการทำปลาร้า
- ปลา – ปลาน้ำจืด เช่น ปลานิล ปลาช่อน ปลาสร้อย ปลาตะเพียน ปลากระดี่ (ตัวเล็กหรือตัวใหญ่ก็ได้)
- เกลือ – เกลือเม็ดหยาบ (ช่วยยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ที่ไม่ดี)
- รำข้าว – ช่วยให้ปลาร้ามีรสชาติและกลิ่นเฉพาะตัว
- (ถ้าต้องการ) ข้าวคั่ว หรือ ข้าวหมาก – เพื่อเร่งการหมัก และเพิ่มรสเปรี้ยว
⸻
🛠️ วิธีทำปลาร้าแบบง่าย
ขั้นตอนที่ 1: เตรียมปลา
• ล้างปลาด้วยน้ำสะอาด
• ควักไส้ออกให้หมด (ถ้าปลาตัวใหญ่)
• ใส่ตะแกรงให้สะเด็ดน้ำ หรือผึ่งลมให้ปลาหมาด
ขั้นตอนที่ 2: หมักปลา
• คลุกปลาให้ทั่วด้วยเกลือเม็ด ใช้อัตรา ปลาสด 3 ส่วน ต่อ เกลือ 1 ส่วน (เช่น ปลา 3 กิโล ใช้เกลือ 1 กิโล)
• หมักไว้ในภาชนะปิด เช่น ไหดิน โอ่ง หรือถัง
• หมักไว้ประมาณ 3-7 วัน เพื่อให้เกลือซึมเข้าเนื้อปลา
ขั้นตอนที่ 3: ใส่รำข้าว
• เมื่อหมักเกลือครบเวลาแล้ว เทปลามาคลุกกับรำข้าว (อัตราโดยประมาณ: รำ 0.5 กก. ต่อปลา 3 กก.)
• คนให้เข้ากัน แล้วเทกลับลงภาชนะหมักเดิม
• ปิดฝาให้แน่น ใช้ถุงพลาสติกหรือใบตองปิดด้านบนก่อนปิดฝา
ขั้นตอนที่ 4: การหมักนาน
• หมักต่ออีก 1-3 เดือน หรือบางสูตรหมักนานถึง 6 เดือน – 1 ปี
• ระหว่างหมัก อาจเปิดคนเดือนละครั้งเพื่อให้กลิ่นและรสทั่วถึง
⸻
💡 เคล็ดลับ
• ภาชนะต้องสะอาดและแห้ง เพื่อป้องกันเชื้อรา
• หากต้องการรสเปรี้ยวเร็ว ให้ใส่ ข้าวหมาก หรือข้าวเหนียวต้มสุกเล็กน้อยลงไป
• ควรเก็บไว้ในที่ร่มและอากาศถ่ายเท ไม่โดนแสงแดดโดยตรง
